Rối loạn giấc ngủ ở người trẻ-Bạn có biết?

Rối loạn giấc ngủ ở người trẻ có thể trở thành một trong những vấn đề nan giải của xã hội hiện đại. Tình trạng này không chỉ ngày càng phổ biến mà mức độ gây hại của nó đến sức khỏe cũng đáng lo ngại. Vậy, triệu chứng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ hay thanh niên là gì? Làm sao chẩn đoán và điều trị hiệu quả?

Rối loạn giấc ngủ ngày càng phổ biến ở lứa tuổi thanh niên

Rối loạn giấc ngủ là gì?

Rối loạn giấc ngủ là những thay đổi bất thường làm ảnh hưởng đến chất lượng, thời gian và tần suất bình thường của giấc ngủ. Rối loạn giấc ngủ có nhiều dạng khác nhau, điển hình như: 

 + Mất ngủ, khó ngủ mãn tính hay cấp tính.

 + Chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn.

 + Hội chứng chân không yên.

 + Hội chứng trì hoãn giấc ngủ.

 + Rối loạn hành vi giấc ngủ REM.

 + Rối loạn giấc ngủ khi làm việc theo ca.

Người bị rối loạn giấc ngủ vào ban đêm thường cảm thấy khó chịu, mệt mỏi, mất năng lượng vào ban ngày. Tình trạng này có thể xảy ra đồng thời với các vấn đề khác liên quan đến sức khỏe tâm thần như lo âu, trầm cảm, rối loạn nhận thức, dễ bị kích động, suy giảm trí nhớ…

Triệu chứng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ

Những triệu chứng rối loạn giấc ngủ ở thanh niên hay người trẻ tuổi thường gặp, bao gồm:

 + Thường xuyên thức khuya gây khó ngủ, không thể ngủ sớm.

 + Khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ, người bệnh thường phải mất hơn 30 phút mới có thể đi vào giấc ngủ. 

 + Khó ngủ suốt đêm hoặc giấc ngủ không sâu, thường xuyên tỉnh giấc vào giữa đêm và không thể quay trở lại giấc ngủ. 

 + Ngáy, thở hổn hển hoặc nghẹt thở trong khi ngủ. 

 + Cảm giác mệt mỏi, mất sức ngay khi thức dậy vào buổi sáng.

Ngoài ra, các triệu chứng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ có thể xuất hiện vào ban ngày, cụ thể như sau:

 + Ngủ nhiều hơn vào ban ngày, thường xuyên có giấc ngủ trưa kéo dài đến vài giờ hoặc ngủ quên khi đang trong giờ sinh hoạt, làm việc.

 + Thay đổi hành vi như khó tập trung, giảm khả năng ghi nhận và xử lý thông tin.

 + Đột ngột thay đổi, thường xuyên cảm thấy khó chịu và khó quản lý cảm xúc, dễ bị kích động, nổi giận.

 + Giảm hiệu suất học tập và làm việc.

 + Dễ bị tai nạn hoặc té ngã khi sinh hoạt thường ngày.

Rối loạn giấc ngủ dẫn đến ảnh hưởng nghiêm trọng chất lượng sống và năng suất lao động

Nguyên nhân rối loạn giấc ngủ ở thanh niên

Giấc ngủ rất quan trọng đối với mọi độ tuổi, đặc biệt là thanh thiếu niên. Các yếu tố gây gián đoạn chu kỳ ngủ và thức của cơ thể có thể dẫn đến rối loạn giấc ngủ ở người trẻ, bao gồm: 

1. Áp lực học tập, công việc

Cuộc sống hiện đại kéo theo nhiều áp lực từ quá trình học tập, làm việc, vị trí xã hội, thăng tiến, các mối quan hệ xã hội… Hậu quả là người trẻ dễ bị căng thẳng, lo âu. Lâu dần, tình trạng này có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh và tác động nghiêm trọng đến chất lượng giấc ngủ.

2. Lạm dụng thiết bị công nghệ như máy tính, điện thoại

Sử dụng quá mức các thiết bị công nghệ như điện thoại, laptop, máy tính bảng, tivi… vào ban ngày và trước khi ngủ là thói quen của nhiều người trẻ. Ánh sáng xanh và sóng từ phát ra từ các thiết bị công nghệ có thể gây hại đến hệ thần kinh, kích thích hệ thần kinh, làm mỏi nhức mắt dẫn đến tình trạng khó ngủ, mất ngủ.

3. Sử dụng các chất kích thích

Nước trà, cà phê, thuốc lá, bia rượu… thường được giới trẻ sử dụng với mục đích giải trí, gia tăng sự tỉnh táo. Tuy nhiên, các chất kích thích caffeine, chất cồn và nicotin có trong chúng có thể gây phản tác dụng, khiến não bộ kéo dài sự tỉnh táo, làm cơ thể khó hoặc không cảm nhận được cơn buồn ngủ. Từ đó, lâu ngày sẽ dẫn đến tình trạng rối loạn giấc ngủ, mất ngủ và các biểu hiện khác của chứng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ.

4. Thói quen ăn uống không hợp lý

Người trẻ thường có thói quen ăn uống kém khoa học. Chế độ ăn uống không điều độ, dung nạp nhiều thức ăn khó tiêu, nhiều dầu mỡ, cay nóng hoặc ăn quá no vào ban đêm có thể gây rối loạn giấc ngủ. Ăn no gần giờ ngủ gây áp lực lên hệ tiêu hóa, khiến cơ thể bị căng thẳng và khó ngủ, mất ngủ.

5. Không gian ngủ chưa phù hợp

Không gian phòng ngủ chật hẹp, lộn xộn có thể không cung cấp đủ lượng oxy cần thiết và ảnh hưởng đến giấc ngủ. Tình trạng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ cũng có thể xảy ra do phòng ngủ quá ồn ào, quá sáng, nhiệt độ trong phòng quá lạnh hoặc quá nóng. 

6. Mắc các bệnh lý gây rối loạn giấc ngủ ở người trẻ

Một số bệnh lý có thể gây rối loạn giấc ngủ ở thanh niên, điển hình như:

 + Bệnh lý thần kinh: rối loạn lo âu, thiếu máu não, đau đầu, đau nửa đầu, bệnh thần kinh cơ, rối loạn vận động,…

 + Bệnh về tiêu hóa: viêm dạ dày, viêm đại tràng, trào ngược dạ dày thực quản…

 + Bệnh về tiết niệu: thường xuyên tiểu đêm do mắc bệnh về thận, u tuyến tiền liệt…

 + Bệnh về hô hấp: hen suyễn, viêm phế quản, viêm xoang…

 + Bệnh về nội tiết: cường giáp, suy giáp, tiểu đường…

 + Bệnh về xương khớp: thoái hóa cột sống, gout, viêm khớp dạng thấp…

Tác hại của rối loạn giấc ngủ ở người trẻ

Chất lượng giấc ngủ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tổng thể. Người trẻ có thể đối mặt với các hệ hụy do rối loạn giấc ngủ như:

 + Suy nhược cơ thể, mệt mỏi, giảm đề kháng, dễ mắc bệnh.

 + Khó khăn trong việc ghi nhớ và xử lý thông tin hoặc đưa ra quyết định, giảm hiệu suất làm việc, học tập.

 + Tính cách thay đổi, dễ cáu gắt, buồn bã, lo âu.

 + Giảm khả năng nhạy bén của cơ thể, dễ gặp tai nạn hơn người khác.

Bên cạnh đó, rối loạn giấc ngủ ở người trẻ cũng góp phần thúc đẩy sự hình thành và phát triển các vấn đề về sức khỏe hay bệnh lý khác, chẳng hạn như:

 + Bệnh trầm cảm

 + Tăng huyết áp

 + Thừa cân, béo phì

 + Bệnh về tim mạch

 + Chứng mất trí nhớ, sa sút trí nhớ

 +  Bệnh đau đầu, đau nửa đầu

 + Nguy cơ thiếu máu não, đột quỵ