Theo y học cổ truyền, những thực phẩm này đặc biệt có lợi cho sức khỏe nếu ăn vào mùa Thu

Theo Y học cổ truyền, mùa thu và mùa đông là mùa túc sái bế tàng thuộc âm. Sự nóng lạnh của khí hậu là theo thay đổi của thứ tự bốn mùa mà biến hóa. Nếu cơ năng điều tiết của thân thể người không thích ứng được với sự biến hóa của khí hậu tự nhiên, thì cũng khó tránh khỏi sự xâm phạm của bệnh tà. Y học cổ truyền luôn nhấn mạnh sự cân bằng âm dương trong cơ thể. Do đó, trong mùa thu, việc dưỡng âm và duy trì dương khí là rất quan trọng. Việc duy trì sức khỏe trong mùa thu không chỉ dựa trên việc giữ ấm cơ thể mà còn phụ thuộc rất nhiều vào chế độ dinh dưỡng.

Mùa thu là giai đoạn âm thịnh dương suy, khí trời lạnh dần, khô hanh. Đây là thời điểm cơ thể dễ bị mất cân bằng giữa âm và dương, dẫn đến các triệu chứng như khô da, khát nước, khô cổ họng, ho và dễ cảm lạnh.

Để bồi dưỡng âm khí cũng như phòng tránh các bệnh về hô hấp, Y học cổ truyền khuyến khích bổ sung các thực phẩm có tính nhuận phế, làm mát cơ thể nhưng không quá lạnh giúp duy trì độ ẩm trong cơ thể, giảm tình trạng khô hanh, bảo vệ phổi và có tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm, tăng cường hệ miễn dịch như:

Lê: Là loại quả có tính mát, có tác dụng nhuận phế, sinh tân dịch và giảm ho. Việc ăn lê giúp làm dịu các triệu chứng ho khan, đau họng do khô hanh.

Bạn có thể ăn quả lê tươi hoặc hấp cùng mật ong để tăng hiệu quả.

Củ cải trắng: Có tác dụng giải độc, nhuận phế, trừ ho.

Củ cải có thể được nấu canh, luộc hoặc ép lấy nước uống cùng mật ong để dưỡng âm.

Mật ong: Là loại thực phẩm có tính bình, giúp nhuận phế, giải độc và giảm các triệu chứng khô miệng, ho khan. Một cốc nước ấm pha mật ong buổi sáng là cách đơn giản nhất để giữ ẩm và bảo vệ phổi trong mùa thu.

Bắp cải: Có nhiều loại bắp cải như: Bắp cải xanh, bắp cải tím, cải bắp lá xoăn, cải Brussels.

Cả bắp cải xanh và tím đều rất giàu vitamin C, vitamin K, mangan và chất chống oxy hóa như anthocyanin (có trong các loại rau màu tím và đỏ).

Mồng tơi: Có tính hàn, tác dụng thanh nhiệt, giải độc, nhuận tràng.

Rau mồng tơi có thể nấu canh hoặc luộc đều rất ngon, giúp giữ ẩm cơ thể và dưỡng âm trong mùa thu.

Đậu xanh: Là loại hạt có tính mát, giúp giải độc, thanh nhiệt và dưỡng âm.

Đậu xanh có thể nấu chè, làm súp hoặc nấu cháo để bồi bổ cơ thể, làm dịu nhiệt trong những ngày thu hanh khô.

Khoai mỡ: Là loại thực phẩm có tác dụng bổ phế, kiện tỳ, ích khí, dưỡng âm.

Khoai mỡ có thể nấu cháo, hầm cùng xương hoặc làm các món canh.

Khoai lang: là thực phẩm thích hợp dùng trong mùa thu vì nó có vị ngọt thơm và giàu dinh dưỡng. Ngoài cung cấp dinh dưỡng, khoai lang còn là thực phẩm tốt cho người bị táo bón vì nó chứa nhiều chất xơ giúp điều hòa nhu động ruột, thúc đẩy quá trình tống chất thải ra khỏi đường tiêu hóa.

Khoai lang rất giàu vitamin A, C, D, E, K, B6, carbohydrate và đường tự nhiên, cùng với kali và khá nhiều protein thực vật.

Bí ngô: Có có vị ngọt tự nhiên, giàu vitamin C và A, có tác dụng như chất chống oxy hóa và là nguồn chất xơ tốt. Ngoài ra bí ngô còn chứa magie, phốt pho, kẽm, folate và một số vitamin B.

Bí ngô còn là thực phẩm có lượng calo tương đối thấp, tốt cho việc duy trì cân nặng khỏe mạnh và giảm mỡ máu.

Cà rốt: Vào mùa thu và mùa đông xuân, cà rốt có xu hướng đạt đến độ ngon nhất. Các chất chống oxy hóa quan trọng trong cà rốt như: beta carotene, alpha carotene, phenolic acid, glutathione... đã được chứng minh là có khả năng hỗ trợ làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, ung thư và có khả năng nuôi dưỡng tái tạo làn da.

Gừng: Là một trong những gia vị có tính ấm, giúp giữ ấm cơ thể, kích thích hệ tiêu hóa và chống viêm. 

Uống trà gừng hoặc thêm gừng vào các món ăn hàng ngày là cách hiệu quả để phòng cảm lạnh.

Tỏi: Có tính ấm, tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm mạnh mẽ. Việc sử dụng tỏi trong các món ăn hoặc uống nước tỏi sẽ giúp tăng cường miễn dịch, chống lại cảm cúm và viêm họng.

Đặc biệt, bạn nên uống đủ nước và giữ ấm cho cơ thể là điều rất cần thiết trong mùa thu khô hanh. Thay vì uống các loại nước lạnh, nước đá, bạn hãy uống nước ấm để bảo vệ dương khí của cơ thể. Ngoài nước lọc, bạn có thể bổ sung thêm các loại trà thảo mộc như: Trà hoa cúc, trà táo đỏ kỷ tử, trà nhài mật ong, trà cam quế... 

Trà hoa cúc được biết đến là một loại trà thảo mộc hỗ trợ tăng cường khả năng miễn dịch, kháng viêm và giảm căng thẳng, hỗ trợ giấc ngủ

Bên cạnh đó mùa thu là thời điểm dễ mắc các bệnh liên quan đến hệ hô hấp và da khô, vì vậy cần tránh các thực phẩm có tính khô táo như thức ăn chiên rán, đồ nướng, và những món cay nóng. Các thực phẩm này không chỉ dễ làm tổn thương âm khí mà còn làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về da và hệ hô hấp như viêm họng, ho khan, gây mất nước, làm khô da và môi.

Việc áp dụng các nguyên tắc dinh dưỡng từ Y học cổ truyền không chỉ giúp cơ thể thích nghi với sự thay đổi thời tiết mà còn tăng cường khả năng phòng vệ tự nhiên, tăng sức đề kháng.